Actum in Pyzdry Feria Secunda post Dominicam Iubilate proxima Anno Domini 1740
Na instancyą Sławetnego Walentego Budzyszewskiego Wzięta iest pod inkwizycyę Christina Jabłuszewska wdowa, którą Sumnieniem swoim przed Urzędem Woytowskim Pyzdrskim stawia y do Sądu oddaje w sposób takowy roty: Ya Walenty Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu w Trójcy Świętey jedynemu, iż Cierpiąc wielkie uciemiężenie nie tylko na fortunie ale y na zdrowiu tak Dzieci jako y Zony swoiey a nie przez kogo inkszego, ale przez te pomienioną Jabłuszewską, którą na swoje Sumnienie biorę y poprzysięgam y opuścić tego nie chcę y Czynię to nie z żadnego Gniewu y zawziętości, ani żadney namowy ludzkiey y żadnego daru podchlebstwa przepłacenia, ale iey odstąpić nie mogę do zgonu życia mego tak mi Panie Boże dopomoż y Męka Syna jego.
Decretum Folio Secundo Sub actu Feria Sexta post Dominicam Yubilate 1740.
Wiadomo to każdemu być musi, co dawno ogłoszono całemu światu w te słowa: że pożyteczniejsza y lepsza by rzecz była, aby cały świat zaginął, a niżeliby na Świecie skażonym sprawiedliwość zaginąć miała; mając to wyrażenie w Piśmie Bożym: "Złoczyńcom nie dopuszczaj być na świecie" [Ex. 22:17 - przyp. MB], a najbardziej na drugim texcie tosz samo Pismo Świadczy: "Zgładzisz złego z Pośrodku was, a nie dla czego inszego, tylko aby złe y niecnotliwe sprawy na świecie nie panowały y jako pożar ognisty nie szerzyły się"[źródło biblijne? Pwt. 21:21? - przyp. MB]. Czego naucza y samo doświadczenie "Nocet bonis qui parcit malis". [...] Przeto tedy Sąd Teraźniejszy wielki Gayny Woytowski Y. K. M-ci miasta Pyzdr, przychylając się do samey Świętey Sprawiedliwości yako mając prawdziwy dowód z pomieniony z Chrystyny Wdowy z dawna przy mieście Pyzdrach mieszkającej z dwiema mężami, pokazało się na nię: jako ona z kompanią swoią taką, jak i sama będąc złość ludziom wyrządzała y szkodziła nie tylko na zdrowiu ludzkiem ale y na całey fortunie lub dobytku. Co uznawszy oczywistą słuszność zeznania pomienionej Chrystyny y wyznania przed Sądem niniejszym który to są uważając na to, że wszelka zwierzchność iest od Boga a tak kto się sprzeciwia zwierzchności, Bożemu zrządzeniu się sprzeciwia, y potępienie sobie wieczne jedna. Niesłuszna tedy rzecz iest, aby złe a niecnotliwe sprawy na świecie karane bydź nie miały według prawa. [...] Więc tedy Sąd Poważny Wielki Gayny Woytowski Y. K. M-ci Miasta Pyzdr uznawszy przez ynkwizycye tak dobrowolne, jako y korporalne słuszność spraw niecnotliwych przeciwko przykazaniu Bożemu, która odstąpiwszy Stwórcy swego, a z wyklętymi od niego y zgardzonemi spolność miała. Więc tedy Sąd poważny teraźniejszy Gayny Woytowski YKMCi Miasta Pyzdr za takie złe y niecnotliwe sprawy czarostwa, iey szkody różne także i Boga odstąpienie, a Diabła słuchanie. Teraz zgodnemi sentencyami nakazuje Sąd: aby z tego mizernego świata ogniem była spalona przez Mistrza tam, gdzie należy.
[za: Rosenblatt, Józef Michał; Czarownica powołana : przyczynek do historji spraw przeciw czarownicom w Polsce; Warszawa 1883]
Na instancyą Sławetnego Walentego Budzyszewskiego Wzięta iest pod inkwizycyę Christina Jabłuszewska wdowa, którą Sumnieniem swoim przed Urzędem Woytowskim Pyzdrskim stawia y do Sądu oddaje w sposób takowy roty: Ya Walenty Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu w Trójcy Świętey jedynemu, iż Cierpiąc wielkie uciemiężenie nie tylko na fortunie ale y na zdrowiu tak Dzieci jako y Zony swoiey a nie przez kogo inkszego, ale przez te pomienioną Jabłuszewską, którą na swoje Sumnienie biorę y poprzysięgam y opuścić tego nie chcę y Czynię to nie z żadnego Gniewu y zawziętości, ani żadney namowy ludzkiey y żadnego daru podchlebstwa przepłacenia, ale iey odstąpić nie mogę do zgonu życia mego tak mi Panie Boże dopomoż y Męka Syna jego.
Praestito vero Iuramento. Przed Sąd pomieniony Woytowski Pyzdrski Stawiona na dobrowolnych będąc Inkwizycyach iak zwyczay jest nic nie wyznała. Którey nie chce odstąpić Pomieniony Pan Budziszewski. Wzięta iest na pierwsze tortury, na których wyznała temi słowy alias nic. Wzięta powtórnie na drugie tortury korporalne, na których takowosz nic nie zeznała, iednak pomieniony Instygator odstąpić nie chce, ale popiera bardziey y odstąpić nie chce; tylko to wyznawała: że Gabryszka z Myszakowa, a raczy z Grązina była u niej w więzieniu y Anna Kasprowy Matka, gdzie na tenczas Spałam.
Na trzecich torturach wyznała: że ta Budziszewska nie przezemnie cierpi utrapienie, ale przez Gabryszkę y Anne Kasprowy Matkę, a trzecią Błażkowę.
Ytem wyznała: Żem też sama do tego była okazyą, zadałam iey w kurze pieczoney pod czas wesela Siostry iey Reginy, która szła za Hieronima Kiernozka a Szczekutka była od Gotowania w tenczas.
Ytem recognovit: że Schadzkę mamy na Grobach Żydowskich.
Ytem zeznała: że Kaśka Baba w Szpitalu bywa z nami.
Ytem: Starnowa Yezowa Zona bywa też z nami y Córkę swoję tam zeniła.
Ytem: Maciejowa pod murem jest też taka,
Ytem: Stachowa z Tarnowa y ta z nami bywa.
Ytem: Yanek z Zagorowa Co u Gzayka służył ten nam Grywa.
Ytem wyznała, że y Deceska, Mieszczka Pyzdrska bywa z nami.
Ytem recognovit, że też y Florkowskiey matka bywa z nami.
Decretum Folio Secundo Sub actu Feria Sexta post Dominicam Yubilate 1740.
Sentencya:
Wiadomo to każdemu być musi, co dawno ogłoszono całemu światu w te słowa: że pożyteczniejsza y lepsza by rzecz była, aby cały świat zaginął, a niżeliby na Świecie skażonym sprawiedliwość zaginąć miała; mając to wyrażenie w Piśmie Bożym: "Złoczyńcom nie dopuszczaj być na świecie" [Ex. 22:17 - przyp. MB], a najbardziej na drugim texcie tosz samo Pismo Świadczy: "Zgładzisz złego z Pośrodku was, a nie dla czego inszego, tylko aby złe y niecnotliwe sprawy na świecie nie panowały y jako pożar ognisty nie szerzyły się"[źródło biblijne? Pwt. 21:21? - przyp. MB]. Czego naucza y samo doświadczenie "Nocet bonis qui parcit malis". [...] Przeto tedy Sąd Teraźniejszy wielki Gayny Woytowski Y. K. M-ci miasta Pyzdr, przychylając się do samey Świętey Sprawiedliwości yako mając prawdziwy dowód z pomieniony z Chrystyny Wdowy z dawna przy mieście Pyzdrach mieszkającej z dwiema mężami, pokazało się na nię: jako ona z kompanią swoią taką, jak i sama będąc złość ludziom wyrządzała y szkodziła nie tylko na zdrowiu ludzkiem ale y na całey fortunie lub dobytku. Co uznawszy oczywistą słuszność zeznania pomienionej Chrystyny y wyznania przed Sądem niniejszym który to są uważając na to, że wszelka zwierzchność iest od Boga a tak kto się sprzeciwia zwierzchności, Bożemu zrządzeniu się sprzeciwia, y potępienie sobie wieczne jedna. Niesłuszna tedy rzecz iest, aby złe a niecnotliwe sprawy na świecie karane bydź nie miały według prawa. [...] Więc tedy Sąd Poważny Wielki Gayny Woytowski Y. K. M-ci Miasta Pyzdr uznawszy przez ynkwizycye tak dobrowolne, jako y korporalne słuszność spraw niecnotliwych przeciwko przykazaniu Bożemu, która odstąpiwszy Stwórcy swego, a z wyklętymi od niego y zgardzonemi spolność miała. Więc tedy Sąd poważny teraźniejszy Gayny Woytowski YKMCi Miasta Pyzdr za takie złe y niecnotliwe sprawy czarostwa, iey szkody różne także i Boga odstąpienie, a Diabła słuchanie. Teraz zgodnemi sentencyami nakazuje Sąd: aby z tego mizernego świata ogniem była spalona przez Mistrza tam, gdzie należy.
[za: Rosenblatt, Józef Michał; Czarownica powołana : przyczynek do historji spraw przeciw czarownicom w Polsce; Warszawa 1883]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz