Uroki dawnej prasy (93)

z Paryża d. 3. Grud.

Powietrznik Garnerin ogłosił publicznie, że uda się do Rastadt, a skoro pokoy podpisany będzie z Rzeszą, zaniesie otym wiadomość balonem do Wiednia albo Paryża.

Minister Policyi odkrył znowu nowy spisek roialistów. Dzisieyszey nocy wzięto do aresztu 18 sprzysiężeńców. Przy iednym z nich znaleziono bardzo znaczne summy. W tym momencie oddano ich do sądu, i czynią z nich indagacye.

z Włoch d. 27. Listop.

W nowey Rzplitey włoskiey okazuią się iuż syptomata nieukontentowania wewnętrznego. Dopóki Buonaparte był przytomnym we Włoszech, malkontenci byli spokoyni. Gdy się oddalił, bunt wybuchnął w Brescia, gdzie obywatel przeciwko obywatelowi powstał i bramy zamknięto.

z Medyolanu d. 27. Listop.

Sesye naszych prawodawców zaczynaią bydź niespokoyne. Przeciwko połączeniu urzędów sprawiedliwości i policyi w ieden urząd sprzeciwiano się bardzo.

Zakłócenia z Papieżem nie są ieszcze załatwione.

z Wiednia d. 4. Grudn.

Korsarze Algierscy iak tylko się dowiedzieli o zniszczoney exystencyi Rzplitey Weneckiey, tak zaraz przypłynęli do Zatoku weneckiego, zabieraiąc neapoliańskie, maltańskie i genueńskie okręty.

Pogłoska, że Arcy-Książe Karol ożeni się z Xiężniczką Saską utrzymuie się ieszcze.

z Londynu d. 5. Grudnia.

Stosownie do wiadomości z Portugalii nie tylko Hiszpania odmieniła swoie sentymenta względem nas, ale nawet i Portugalia chce ratyfikować pokoy z Francyą. Odmiany tey przyczyną iest pokoy zawarty w Campo Formido. Partya francuzka w Madrycie wzięła znowu przewagę i grozi Portugalii rabunkiem, ieżeli się gwałtem od Anglii nie oderwie.

Okręty holenderskie tak są skołatane, iż niezdatne są do użycia.

z Temeswaru d. 13. Listop.

Przyszedł na koniec czas, w którym i porta Ottomańska zaczyna znosić dzikie prawidła względem niecierpienia obcych religiów w swoim kraiu. I iuż w niektórych częściach państwa całkiem ie uchyliła. Podobne donisienia przyszły z Studenicy i innych wielu mieysc. Tey tolerancyi okazuią się iuż znaczne skutki. Rozmaite chrześciańskie familie, które się podczas woyny do Węgier wyprowadziły, powracaią nazad, gdyż w Turczech lepiey się mogą wyżywić niż w Węgrzech, gdzie lubo im wyznaczono pola i bory, nie mogły iednak opędzić wszystkich swoich potrzeb.

Rozmaite wiadomości

Bayreutska gazeta zawiera tę osobliwą wiadomość, że Xiąże biskup i elektor Koloński opuści stan duchowny, a windzie w śluby małżeńskie.(*)

Znany Thilorier(**) podał znowu nowy proiekt względem armii Nurków. Anglia drży, mówi on, widząc, że niemoże uyść naszey zemsty. Okażę matematycznie, że 3 armie działać mogą w prostopadłey linii na wodzie, pod wodą i w powietrzu. Jeżeli niektórzy żurnaliści proiekt względem obozu powietrznego uroieniem nazwali głupim, który nie może bydź przyprowadzony do skutku okażę wkrótce, nie potrafią iednak nic zarzucić przeciwko następuiącemu proiektowi to iest, że możno bez wielkiego niebespieczeństwa i kosztów prowadzić armią w porządku do batalii od brzegów francuzkich do Angielskich. Ta mieć będzie pod wodą swoie konie, bagaże, magazyn, ogromną artyleryą i niewidomą flotę, która w iednym momencie z morza wyidzie i armią do Francyi na powrót przewiezie. Dnia 25 Grudnia okazać to iaśniey chcę.

[Gazeta Południowo-Pruska 1797.12.20 Nr 101]

--

(*) - Nieświeże wiadomości to plaga nie tylko współczesnej prasy. Pomiędzy 1577 a 1583 dwaj kolejni arcybiskupi kolońscy opuścili stan duchowny i ożenili się. Pierwszy dla zapewnienia ciągłości rodu (wszyscy jego bracia zmarli bezpotomnie). Z drugim była grubsza sprawa damsko-męska, z konwersją na protestantyzm, ekskomuniką i paskudną wojną domową w tle. 

(**) - Jean-Charles Thilorier był znany nie tylko jako fantasta - wynalazca, ale przede wszystkim jako prawnik. W tym charakterze zapisał się jako adwokat hrabiego Cagliostro w procesie po aferze naszyjnikowej. Bronił też, tym razem nieskutecznie, markiza de Favras. Jego syn, Adrien Thilorier, odziedziczył zainteresowania techniczne i pasje wynalazcze.