wtorek, 22 grudnia 2020

Uroki dawnej prasy (136)

z Galicyi d. 8. Maia.

Podróżne osoby z Rossyi zapewniaią, że w państwie rosyiskim wprowadzoną bydź ma tak nazwana krupka(*), czyli podatek od Żydowskiego kafiorowego mięsa(**), w sposobie takim, iak iest w zachiodniey Galicyi. Jest to podatek, który Imperatorowi Rossyiskiemu, ieżeli tak dobrze urządzony będzie, iak w zachodniey Galicyi, kilka milionów dochodów przymnoży. Nieiaki Bouchet podał do tego plan Imperatorowi, zapewniwszy go, że przynaymniey 300,000 rublów do skarbu wniesie. Imperator poczytał go przy niedostatku dochodów skarbowych za dobry.

z Londynu d. 1. Maia.

Nasz okręt liniowy Mars o 74. armatach opanował po uporney potyczce francuzki okręt liniowy Herkules, także  o 74. działach przeznaczony z Orient(***) do Brest, i przyprowadził do Plymuth. Na naszym okręcie komenderujący Kapitan Alex Hood został śmiertelnie raniony. Także raniono 30. ludzi. Francuzki okręt liczy do 300. rannych i zabitych. Obydwa okręty walczyły w bliskości wystrzału pistoleta. Na okręcie francuzkim, który niedawno wybudowanym i dopiero 12. miesięcy stary iest, zrucono z lawetów 15. armat, uskodziwszy wiele innych. Że Herkules z Orient do Brest płynąć miał, dowiedział się Lord Bridporte z francuzkiey gazety, i dlatego wysłał zaraz swego siostrzeńca, kapitana Alex Hood.

z Zurich d. 5. Maia.

Woyna z małemi kantonami iest zapalczywa, lecz dla nich nieszczęśliwa. Po utarczce pod Hechlingen opanowali francuzi wolne szołtysostwa.

Rozmaite wiadomości.

Przypomnieć można sobie sławną wieszczkę, Labrousse, która się udała do Rzymu dla oznaymienia Papieżowi przyszłego losu. W nadgrodę za tę gorliwość zamknięta była w zamku Św. Anioła, gdzie zostawała od Roku 1792. Gdy iey ofiarowano wolność, nie chciała porzucić swego mieszkania, kontentuiąc się tylko wolnością chodzenia po mieście. Dopiero w r. 1800. zamyśla Rzym opuścić, przepowiadaiąc, że wielkie ieszcze będą odmiany do tego czasu, co łatwo iest zgadnąć, i niemylnie nastąpi.

[Gazeta Południowo-Pruska 1798.05.19 Nr 40]
---


(*) króbka (staropol. skrzyneczka, skarbonka), zwana także krupką – podatek konsumpcyjny wprowadzony pod koniec XVII wieku przez gminy żydowskie – jako rozwinięcie wcześniejszego podatku ściąganego przez gminę zwanego chazaka – z przeznaczeniem na ich wewnętrzne cele. Były to opłaty od artykułów spożywczych uważanych wtedy za luksusowe (np. mięsa, mleka, pieczywa). Wkrótce krupka stała się podatkiem dochodowym, ściąganym od kupców, rzemieślników i wszystkich osób prowadzących działalność zawodową. Rodzajów krupki było wiele, np. uchwała gminy opatowskiej z 1655 r. ustalała 30 rodzajów krupki, zaś wg taryfy gminy drohobyckiej z 1753 r. tamtejsi Żydzi płacili aż 71 rodzajów krupki. [przypis za stroną https://www.jewishgen.org/]

(**) w kuchni Żydów aszkenazyjskich popularny był tzw. "żydowski kawior" (pasta z drobiowych wątróbek - przykład przepisu tutaj); choć raczej chodzi tutaj o prawdziwy, astrachański kawior, handel którym był w rękach żydowskich (a jak z poprzedniego przypisu wynika krupka pierwotnie dotyczyła towarów luksusowych - choć ówczesna definicja luksusu jest dziś raczej dyskusyjna).

(***) Lorient

Brak komentarzy: